(На фото - пятничная проповедь в мечети Кул-Шариф)
Сегодня пленум Духовного управления мусульман Республики Татарстан (ДУМ РТ) планирует принять решение о ведении во всех мечетях республики пятничных проповедей исключительно на татарском языке.
На данный момент проповеди уже читаются на татарском в большинстве мечетей Татарстана, однако, существуют такие мечети как «Ярдэм» или «Казан нуры» в Казани, где они читаются и на татарском, и на русском. В случае принятия данного постановления (а вероятность его близка к 100%) эта практика будет прекращена.
Идею публично высказал и внес на рассмотрение лично глава ДУМ РТ муфтий Камиль Самигуллин. Она вызвала неоднозначную реакцию в среде верующих.
С одной стороны, многие возражают против нее, исходя из того, что это оттолкнет от посещения мечетей тех, кто не знает татарского языка, а таких немало. С другой стороны, поддерживающие идею считают, что это стимулирует ходящих в мечети людей учить татарский язык.
Существует и версия, согласно которой, данное решение было навязано ДУМ РТ с подачи РПЦ, которое опасается распространения Ислама среди русскоязычного населения республики и хочет создать таким образом барьер для таких процессов.
Великий Марджани (19 век) не знал русского языка, задумайтесь , что бы он сейчас вам ответил?.
Аллах поможет вам выучить родной язык!
Там не мало русских Мусульман и много других национальностей.
Проповеди должны быть на русском языке,так как этот язык общий для всех в России.
Пусть на татарском или на казахском языке читают,когда в мечети 100% люди одной нации.
Русский язык никак не хуже татарского языка и много русских мусульман.
Мечети все равно не заставят татар учит татарский язык,если не хотят.
Националисты не из нас,читайте про это хадисы!
Тут кроме национализма ничего нет.
Тогда встречный вопрос:"Вам что главнее-татарский язык или,чтобы проповедь все понимали"?
Дело не в языке а дело в том,чтобы все,кто сидит в мечети,чтобы все понимали о чем речь Имама.
Если не понятно напишем хадисы про национализм в прямом смысле о кусании чл-на своего отца,кому это касается,скорее всего муфтияту и его марионеткам имамам-национаоистам.
Я не русский но язык общий для всех,кто живет в СНГ.
Вот так новость.
Видимо в вашем представление Татарстан находится в таком плачевном состоянии, что мусульманам оттуда следует бежать, куда глаза глядят. Или может вам не дают покоя лавры Сталина, который лучше всех знал, кому и где следует жить?
Псков ещё приплели к чему-то, удивительно что не Тель-Авив с вашей то хамской манерой.
Я тоже удивился или ХИЗБУЛЛА не знает,что Татарстан это Россия и президента назначает Кремль.
Печально,когда Муслимы не разбираются или делают вид,что не знают.Тагутское
Государство мечети строит не для Ислама а для зомбирования людей своими лжеимамами-лицемерами,чтобы Муслимы не знали Ислам итд.
В Куръане ясно об этом сказано,что запретно молится и ходит в эти мечети.
Пусть свои лживые худбы эти "имамы"читают хоть на китайском языке,искренние братья не совершают намаз в этих месетях и не стоят за лжеимамами.
Для этого есть достойные имамы наподобие Хамзата Чумакова.
Тебя лучше назвать хизбулат,потому что ты тут давно занимаешься провокациями.Ты никакого отношения к Исламу не имеешь.Рано или поздно ты будешь наказан.
Обзываешь тормозом Муслима итд.
Жаль,что нет рядом с тобой те,кто призвали бы тебя к ответу жестоко.
Зовут у нас муллой лгуна любого,
Найти нам трудно честного, прямого.
Мы много о себе воображаем,
А мы народ никчёмный, право слово!
Мы любим важничать, мы не забудем
В чалме высокой показаться людям.
По роскоши чалмы, саней, одежды
Как часто мы о человеке судим!
В почёте там, где мрак царит глубокий,
Большой живот, упитанные щёки.
Мулла и волостной правитель вместе
Дают глупцам надменности уроки.
Пускай ты неуч, ты глупей барана, —
Надев чалму, стал знатоком Корана.
Плетёшь для бедняков силки, тенёта,
Им не уйти из твоего капкана.
Глаза народа мы застлали тьмою,
Мы стали для него бедой, чумою.
Какой ужасный вздор нередко мелет
Почтенный человек с большой чалмою!
Автор — башкирский и татарский поэт Мифтахетдин Акмулла (1831-95).
Ты даже не понимаешь,как определяется в Шариате кто есть кто.
Если вдруг окажешься в Дагестане напиши сюда,что ты в Дагестане,так как я Дагестанский Муслим.
Давно два Казазских брата из Казахстана приглашают меня в гости,которые жили со мной вместе,когда учились языку.Хочу поехать,как будет время.Можно варианты найти увидеться.
Я тут никого никогда лично не оскорблял Мусульман а вот ты часто этого допускаешь и даже не знаешь,что такое акида.
У тебя нет знаний совсем,поэтому веди себя нормально тут и приведи на свои высказывания,на свои оскорбления доводы из Куръана и Сунны,что ты правильно оскорбил,если ты считаешь,что ты прав а не пустозвон.
Не хочу будучи в Исламе писать тебе,как пишут мунафики и остальные кяфиры,выходя за пределы дозволенного.
Запомни,кто оскорбляет Муслима,тот скорее всего мунафик или фасик.
Ты Ахи совершенно прав.Худба на татарском делается для фитны-смуты.
Не просто так они решили это делать-указание сверху.Если прикажут читать этим "имамам"на чукотском языке,они будут на этом языке читать,зная,что никто не понимает.Что можно ожидать от тагутских имамов.
У нас в Дагестане проповеди на русском языке и все довольны,так как у нас разные языки,хотя все дагестанцы.
В одно время пошли в мечет такому имаму и начали увещевать по Корану и Сунне,он немного послушав сказал:"Мне не надо ваши Куръан и Сунна,у меня есть Устаз".
Сказал он правду а потом сам удивился.
татарской нации признан Марджани (19 век), Национальность (татары) произошла из мусульман говорящих на татарском, православные уже тогда успели уничтожить ВСЕ мечети Казани. Так что, религия и национальность они как две ниточки связаны исторически. Для мусульман Казани татарский язык, как язык матери !!!
Ты можешь нормально дискутировать,видно.Я тут писал про имамов,которые служат тагуту,так как они враги Ислама и делают намеренно фитну среди Мусульман,но ты не правильно себя повел.
Сначала вникай о чем пишет Муслим,не спеши порицать,если не понял спроси,пусть обоснует доволами из Куръана и Сунны.Но не провоцируй,мегко обратись по сунне.
В Дагестане во времена Халифата общий язык был арабский,после Халифата кумыкский на всем северном Кавказе,затем Росс империя после 35 войны установила свою власть и свой язык.
Раз сейчас многие и свой язык не знают а только русский,потому что родители виноваты,обрусевшие стали,подражали кяфирам,потеряли свой язык.
Но мы не должны ругать русский язык,так как много братьев и сестер из русских есть и становятся их больше.Со временем общий язык несомненно станет язык Курьана.
Я не говорю о Имамах Ислама,я их уважаю и ценю,как имамов братьев.
Я говорю о лжеимамах-предателях,которые одели маски и сеют смуту,внедренные в ряды Мусульман.
Вес мир сплотились против Ислама и во многих джамаатах и мечетях есть их внедренные знающие арабский язык,со знаниями агенты.
Об этом знают все.
Ну а по делу, конечно хутбы должны проводиться на языке понятном всем и параллельно арабском, можно параллельно татарском (на трех языках для Татарстана). Ведь многие жители Татарстана - русские, и мы должны разъяснять людям путь к их Господу на понятном им языке.
Хотя, как тут уже заметили, призыв в Татарстане часто носит суфистко-ашаритский, матуридисткий характер, а то есть основан он не на Коране и сунне, а на привнесенной из Греции, Персии, Рима и Индии философии, логики и т.п. Поэтому, может и к лучшему, Аллаху ведомо лучше.
Прошу дать мусульманам искренности по отношению к Аллаху, Его религии и всем мусульманам.
А что касается ханафитов, то про них и слова в моем посте не было, и вообще это уже вопос фикха, а не акыды, да и сам имам Абу Ханифа был на убедждениях пророка, салли Аллаху алейхи ва саллям, и его сподвижников.
Ну не буду спорить, салям алейкум, всем хорошего дня!
Бесполезно воевать с Исламом.
«Аллах обещал тем из вас, которые уверовали и совершали праведные деяния, что Он непременно сделает их наместниками на земле, подобно тому, как Он сделал наместниками тех, кто был до них. Он непременно одарит их возможностью исповедовать их религию, которую Он одобрил для них, и сменит их страх на безопасность. Они поклоняются Мне и не приобщают сотоварищей ко Мне. Те же, которые после этого откажутся уверовать, являются нечестивцами» (Сура «Ан Нур», 24: 55).
И написали Мы уже в Забуре (Псалтыри) после Напоминания, что землю наследуют рабы Мои праведные (Сура «Аль Анбийа’», 21: 105).
«Они хотят потушить свет Аллаха своими устами. Но Аллах не допустит этого и завершит распространение Своего света, даже если это ненавистно неверующим. Он - Тот, Кто отправил Своего Посланника с верным руководством и истинной религией, чтобы превознести ее над всеми остальными религиями, даже если это ненавистно многобожникам» (Сура «Ат Тауба», 9: 32-33).
«Они хотят погасить свет Аллаха своими ртами, но Аллах завершит Свой свет, даже если это ненавистно неверующим. Он - Тот, Кто отправил Своего Посланника с верным руководством и религией истины, чтобы превознести ее (истинную религию Ислам) над всеми остальными религиями, даже если это ненавистно многобожникам» (Сура «Аль Мумтахына, 60: 8-9).
Бүгенге көндә милләтчелек һәм ватанчылыкка (патриотизмга) нигезләнеп үсешкә ирешеп, алга китеп була дигән фикерләр бар. Мәсьәлән: теле юкның — иле юк; милли узаңны үстерү, ныгыту; татар телен, мәдәниятен һәм татарча яшәү рәвешен пропагандалау кирәк, ватанны ярату иманнан һ.б.
Әлеге фикерләрне алга сөрүчеләрнең күбесе үзләрен мөселман дип саный, ләкин Ислам динендә милләтчелек һәм патриотизмга урын бармы икән?
Аллаһ барча кешелек өчен яшәү инструкциясе буларак җибәрелгән Корьән кәримдә әйтә:
“Чынбарлыкта, сезнең өммәтегез – ул бердәм Өммәт. Ә Мин сезнең Раббыгыз, Миңа гына гыйбадәт кылыгыз!” (Корьән 21:92).
“Өммәт” дигән сүздә Бөек Аллаһ ислам җәмгыятен, барча мөселман халыкларын күздә тота. Әгәр без, Өммәт сүзенең чынбарлыгын аңлау өчен, Корьән аятләренә, ышанычлы хәдисләр җыентыкларына, төп “Тәфсир” китапларына мөраҗәгать итик. Ләкин аларда без бернинди дә ватанчылык белән белән бәйле аңлатмалар, күрсәтмәләр күрмибез. Бу термин хәдисләрдә, сәхәбәләрнең сүзләрендә, Мөхәммәд галәйһиссәләм мактап әйткән беренче 3 дәвернең зур галимнәрнең хезмәтләрендә дә очрамый. Шуңардан бу гыйбәрәләрнең тел ягыннан килеп чыгышына, аңлатмасына һәм ислам законынының аларга карата хөкеменә мөрәҗәгать итергә кирәк.
“Ватан” сүзенең һәм “ватанчылык” гыйбарәсенең лексик мәгънәләре
Татар теленең аңлатмалы сүзлегендә: “Ватан” -Туган ил. Туган як. “Ватанчы” — Ватанпәрвәр -иск. Ватандар -иск.) Үз ватанын сөюче, туган иленә һәм халкына җаны-тәне белән бирелгән кеше; патриот
“Ватанчылык” һәм “ватан” гарәп теленнән кергән тамырдаш сүзләр.
«Муаджам-уль-Айн» (авторы Халил ибн Ахмад) аңлатмалы сүзлегендә китерелә: «аль-ватан —кешенең яшәү урыны. Хайваннарга карата «ватан» — киртә абзар».
Ислам дине чәчәк аткан заманаларда мөселманнар бу сүзгә, лексик мәгьнәсеннән кала, бернинди дә әһәмият бирмәгәннәр һәм ул яшәү урынын яки юлда вакытта тукталу урынын аңлаткан.
Пәйгамбәребез (с.а.с) сөннәтендә “Ватан” сүзе
«Насб-ур-Раят фи тахридж ахадис аль-хидая» китабында китерелә:
“Кем үзенең яшәгән урынын (ватанын) ташлап башка урынга(ватанга) күченсә, аннары соң юлга чыгып китсә һәм үзенең беренче яшәгән урынында (ватанында) тукталса – ул намазын кыскартып укый ала. Чөнки бу беренче урын аңа ватан булудан туктады. Белүебезчә, Мөхәммәд галәйһиссәләм хиҗра (Мәдинә шәһәренә күченү) ясаганнан соң үзен Мәккәдә юлчы (мусафир) дип санаган. Чөнки моңарга охшаш рәвешле ватан үзгәргәндә, хәтта юлда булмасак та, беренче ватан гамәлдән чыга….”
Югарыда китерелгән тектта намаз кыкарту өчен нәрсә нигез булып торганын һәм ничек ватанның үзгәрүенә игътибар итегез. Пәйгамбәребез (с.а.с) үзен Мәккәдә ватанында, туган шәһәрендә дип түгел, ә юлчы дип санаган, чөнки хәзер инде Мәдинә шәһәре аның ватанына әйләгән була, ягъни ул бу шәһәрне үзенең даими яшәү урыны, йорты итеп кабул итә. Шул сәбәпле ул намазын кыскартып укый. Әгәр дә Мөхәммәд галәйһиссәләм Мәдинәгә даими яшәргә күченгәч, Мәккәне ватаны дип санамагач, без каян чыгып “патриотлык”, кайсы да булса туган илгә карау(беркетелү) дигән төшенчәне ала алабыз?!
Патриотизмны яклап көрәшүчеләр үзләренең фикерләрен Мөхәммәд (с.а.с) Мәккәдән чыккан вакытта әйткән сүзләре белән дәлиллиләр: “Син – минем өчен иң яраткан Аллаһның шәһәре. Әгәр мөшрикләр куып чыгармаса, сине ташлап китмәс идем”. Шулай ук алар Ислам ватанны якларга кушкан һәм бу Аллаһ юлында җиһад була дип үзләренең карашларын аргументлыйлар.
Алар дәлил буларак китергән Аллаһның Расуле(с.а.с)нең хәдисенә килгәндә, аның патриотлыкка бернинди дә катнашы юк. Мөхәммәд(с.а.с) Мәккәне үзенең ватаны булганга күрә яратмаган. Киресенчә, ул аны хөрмәтле Кәгъбәтуллаһны саклаучы тыелган шәһәр булганга күрә яраткан. Бу, алар күб очракта өлешчә генә китерә торган, шушы ук хәдистән ачык аңлашыла. Ибн Аббастан китерә Ибн Абу Хатим, Мәккәдән чыккан вакытта, тау куышлыгына барганда, Мәккәгә йөзе белән борыла һәм әйтә: “Син – Аллаһның Аллаһ өчен иң яраткан шәһәре. Һәм син — минем өчен Аллаһның иң яраткан шәһәре. Әгәр мөшрикләр куып чыгармаса, сине ташлап китмәс идем”. Димәк, Аллаһның Расуле(с.а.с) Мәккә шәһәрен ул Аллаһның иң яраткан шәһәре булганга күрә яраткан.
Аларның Аллаһ юлындагы җиһад дип атап ватанны сакларга кирәк дигән карашларына килгәндә, бу сүзләрдә сиздермичә фикер алыштыру һәм өммәтне ялгышлык юлына кертү күзәтелә. Ислам ватанны түгел, ә бигрәк тә, туган җир булу-булмауга карамастан, барлык ислам илләрен якларга чакыра. Шуңа нигезләнеп Палестинаны сионистлардан, Босния, Герцеговина һ.б. яклау мәҗбүри булып тора. Сирия мөселманнарнын яклау бурычы бу илнең халкына гына ятмый, чөнки алар үзләре генә дошман хөҗүменә каршы тора алмыйлар. Киресенчә бу бурыч башта янәшәдә яшәгән, аннары бу бурыч үтәлгәнче мөселманнарга йөкләнелә. Шулай ук аларның патриотизм күзлегеннән чыгып карасаң, мөселман кешесе, мәсьәлән Америка яки Англия кебек мөселман булмаган илдә яши икән, әгәр ул башка дәүләт белән сугышка керсә, янәсе ул бу илне якларга тиеш була.
Бүгенге көндә милләтчелек һәм ватанчылыкка (патриотизмга) нигезләнеп үсешкә ирешеп, алга китеп була дигән фикерләр бар. Мәсьәлән: теле юкның - иле юк; милли узаңны үстерү, ныгыту; татар телен, мәдәниятен һәм татарча яшәү рәвешен пропагандалау кирәк, ватанны ярату иманнан һ.б.
Әлеге фикерләрне алга сөрүчеләрнең күбесе үзләрен мөселман дип саный, ләкин Ислам динендә милләтчелек һәм патриотизмга урын бармы икән?
Аллаһ барча кешелек өчен яшәү инструкциясе буларак җибәрелгән Корьән кәримдә әйтә:
“Чынбарлыкта, сезнең өммәтегез – ул бердәм Өммәт. Ә Мин сезнең Раббыгыз, Миңа гына гыйбадәт кылыгыз!” (Корьән 21:92).
“Өммәт” дигән сүздә Бөек Аллаһ ислам җәмгыятен, барча мөселман халыкларын күздә тота. Әгәр без, Өммәт сүзенең чынбарлыгын аңлау өчен, Корьән аятләренә, ышанычлы хәдисләр җыентыкларына, төп “Тәфсир” китапларына мөраҗәгать итик. Ләкин аларда без бернинди дә ватанчылык белән белән бәйле аңлатмалар, күрсәтмәләр күрмибез. Бу термин хәдисләрдә, сәхәбәләрнең сүзләрендә, Мөхәммәд галәйһиссәләм мактап әйткән беренче 3 дәвернең зур галимнәрнең хезмәтләрендә дә очрамый. Шуңардан бу гыйбәрәләрнең тел ягыннан килеп чыгышына, аңлатмасына һәм ислам законынының аларга карата хөкеменә мөрәҗәгать итергә кирәк.
“Ватан” сүзенең һәм “ватанчылык” гыйбарәсенең лексик мәгънәләре
Татар теленең аңлатмалы сүзлегендә: “Ватан” -Туган ил. Туган як. “Ватанчы” - Ватанпәрвәр -иск. Ватандар -иск.) Үз ватанын сөюче, туган иленә һәм халкына җаны-тәне белән бирелгән кеше; патриот
“Ватанчылык” һәм “ватан” гарәп теленнән кергән тамырдаш сүзләр.
«Муаджам-уль-Айн» (авторы Халил ибн Ахмад) аңлатмалы сүзлегендә китерелә: «аль-ватан —кешенең яшәү урыны. Хайваннарга карата «ватан» - киртә абзар».
Ислам дине чәчәк аткан заманаларда мөселманнар бу сүзгә, лексик мәгьнәсеннән кала, бернинди дә әһәмият бирмәгәннәр һәм ул яшәү урынын яки юлда вакытта тукталу урынын аңлаткан.
Пәйгамбәребез (с.а.с) сөннәтендә “Ватан” сүзе
«Насб-ур-Раят фи тахридж ахадис аль-хидая» китабында китерелә:
“Кем үзенең яшәгән урынын (ватанын) ташлап башка урынга(ватанга) күченсә, аннары соң юлга чыгып китсә һәм үзенең беренче яшәгән урынында (ватанында) тукталса – ул намазын кыскартып укый ала. Чөнки бу беренче урын аңа ватан булудан туктады. Белүебезчә, Мөхәммәд галәйһиссәләм хиҗра (Мәдинә шәһәренә күченү) ясаганнан соң үзен Мәккәдә юлчы (мусафир) дип санаган. Чөнки моңарга охшаш рәвешле ватан үзгәргәндә, хәтта юлда булмасак та, беренче ватан гамәлдән чыга....”
Югарыда китерелгән текстта намаз кыкарту өчен нәрсә нигез булып торганын һәм ничек ватанның үзгәрүенә игътибар итегез. Пәйгамбәребез (с.а.с) үзен Мәккәдә ватанында, туган шәһәрендә дип түгел, ә юлчы дип санаган, чөнки хәзер инде Мәдинә шәһәре аның ватанына әйләгән була, ягъни ул бу шәһәрне үзенең даими яшәү урыны, йорты итеп кабул итә. Шул сәбәпле ул намазын кыскартып укый. Әгәр дә Мөхәммәд галәйһиссәләм Мәдинәгә даими яшәргә күченгәч, Мәккәне ватаны дип санамагач, без каян чыгып “патриотлык”, кайсы да булса туган илгә карау(беркетелү) дигән төшенчәне ала алабыз?!
Патриотизм терминынының килеп чыгышы
“Патриотизм” термины европа җәмгыятендә мөһим сәяси һәм фикри үзгәрешләр нәтиҗәсендә барлыкка килә. Кыскача әйткәндә, “ватан” төшенчәсе ул – ватанның бар нәрсәдән өстенлегенә, хөкүмәткә һәм аның органнарына буйсыну белән ризалашкан халыкларны берләштергән ил буларак, сәясәтчеләр һәм фәлсәфәчеләр чиркәүне бәреп төшерергә, аның җәмгыять, дәүләт эшләренә тыкшынуын туктатырга омтылгач, европада барлыкка килә. Бу хәл йөзләгән мең кешенең гомерен өзгән, дистәләгән ел дәвам иткән кан коюлардан соң була. Нәкъ менә шул вакытта фикер ияләре гражданнарны берләштерер өчен, кан түгүләргә сәбәпче булган, диннән (чиркәүдән) башка, яңа нигезләргә чакыралар. Шулай итеп алар ватанга тугрылык нигезендә берләшергә, ягьни чиркәүгә һәм помещикларга тугърылыкны ватанның башлыгына күчерергә чакыра башлыйлар.
Бу фикри һәм сәяси яктан, европа җәмгыятендә иң якты вакыйга була.
Һәм ул, тормышта диннең һәм Барлыкка китерүченең җәмгыять эшләрен көйләвен инкарь итү белән төзелгән, дөньяви (дини булмаган) демократик фикер һәм демократик секуляризм тәгълимәтенең нигезенә әверелгән “дин тормыштан аерылган” төшенчәсенең тантанасы белән тәмамлана. Динне, җәмәгать эшләренә катнашмау шарты белән, шәхси рәвештә генә (“үзең өчен”) тотырга рөхсәт итәләр.
Мөселманнар арасына беренче тапкыр бу төшенчә “Аль Азхар”ның Рифаат ат-Тахтавий дигән бер хезмәтчесе тарафыннан килә. Аның, Франциядә 1826-1832 елларда яшәгән вакытында, француз мәдәнияте белән башы әйләнгән була. Мисырга кайкач, ул французларның мәдәниятен бик каты мактап сөйли һәм “патриотизм” (ватанчылык) турында нәрсәдер мыгырдап йөри башлый. Баштарак бу турыда ачыктан-ачык сөйләргә курыксалар да, ничек кенә булмасын, бу фикернең орлыгы чәчелә һәм аны аңардан соң килгән көнбатыш мәдәнияте белән җүләрләнгән кешеләр кабул итеп ала, тагын да үстерә башлый. Шуларның берсе Шам христианнары була. Алар, милләтчелек һәм патриотизм идеясе ярдәмендә, ислам идарәсеннән аерылып чыгып булыр дип саныйлар.
Башка җирләрдә дә ватанчылык һәм милләтчелек шуңа охшаш юллар белән тарала.
“Патриотизм” (ватанчылык) үзенең тарафдарларына билгеле бер ватан чикләрендә берләштерүче бәйләнеш тәкъдим итә. Ләкин бу чикләрнең кем тарафыннан сызылуы исәпкә алынмый. Колонизаторлар мөселман җирләрен басып алгач, аны кечкенә кисәкләргә бүлгәләп үзара бүлешәләр. Патриотизмны пропагандалаучылар шул билгеле бер кечкенә структураларны ватан дип саныйлар һәм мисыр, ирак яки сүрия патриотизмы турында хәбәр итәләр, әйтәләр.
Шулай итеп алар «ватан» (туган җир) сүзенең мәгънәсен бозып күрсәтәтләр һәм аңа, көнбатыш илләре төзегән килешүләр, мәкерле планнар нәтиҗәсендә барлыкка килгән кечкенә дәүләтләргә күрсәтүче, яңа мәгънә бирәләр (Шул иң төп килешүләрнең берсе “Сайкс-Пико”). Мәсьәлән Ливан, Ирак, Сирия, Палестина һ.б.
Хәртөрле лозунглар бу фикернең куркынычлыгын ачык күрсәтеп тора, мәсьәлән “Мисыр мисырлылар өчен”, “Палестина проблемасы – палестинлылар проблемасы” ... Шул рәвешчә патриотизм идеясе ислам илләре ,бер-берсенең хәле белән кызыксынмауга китерде. Хәтта күрше илдә елга булып кан акса да, Төркия, Саудия һ.б. хәрбие кыл да кыймылдатмый, чөнки ул аның ватаны түгел. Нәтиҗәдә, куүрәбез патриотизм идеясе сәбәпле, мөселман Өммәте таркалган, бүлгәләнгән халәттә тора. Әллә Аллаһның Расуленең (с.а.с) түбәндәге сүзләрендә патриотизм чагыламы соң: “Мөселманнар бер-берләрен яратуда, мәрхәмәттә һәм бер-берләрен аңлауда-сизгерлектә бер организм (бер тән, бер җан) кебек. Әгәр бер әгъза авыртса, бөтен организм моңа йокысызлык белән борчылып, сызланып җавап кайтара.” (Бухари һәм Мөслим)?
Исламның патриотизмга һәм ватанчылык хисләренә карашы.
Патриотизмны яклап көрәшүчеләр үзләренең фикерләрен Мөхәммәд (с.а.с) Мәккәдән чыккан вакытта әйткән сүзләре белән дәлиллиләр: “Син – минем өчен иң яраткан Аллаһның шәһәре. Әгәр мөшрикләр куып чыгармаса, сине ташлап китмәс идем”. Шулай ук алар Ислам ватанны якларга кушкан һәм бу Аллаһ юлында җиһад була дип үзләренең карашларын аргументлыйлар.
Алар дәлил буларак китергән Аллаһның Расуле(с.а.с)нең хәдисенә килгәндә, аның патриотлыкка бернинди дә катнашы юк. Мөхәммәд(с.а.с) Мәккәне үзенең ватаны булганга күрә яратмаган. Киресенчә, ул аны хөрмәтле Кәгъбәтуллаһны саклаучы тыелган шәһәр булганга күрә яраткан. Бу, алар күб очракта өлешчә генә китерә торган, шушы ук хәдистән ачык аңлашыла. Ибн Аббастан китерә Ибн Абу Хатим, Мәккәдән чыккан вакытта, тау куышлыгына барганда, Мәккәгә йөзе белән борыла һәм әйтә: “Син – Аллаһның Аллаһ өчен иң яраткан шәһәре. Һәм син - минем өчен Аллаһның иң яраткан шәһәре. Әгәр мөшрикләр куып чыгармаса, сине ташлап китмәс идем”. Димәк, Аллаһның Расуле(с.а.с) Мәккә шәһәрен ул Аллаһның иң яраткан шәһәре булганга күрә яраткан.
Аларның Аллаһ юлындагы җиһад дип атап ватанны сакларга кирәк дигән карашларына килгәндә, бу сүзләрдә сиздермичә фикер алыштыру һәм өммәтне ялгышлык юлына кертү күзәтелә. Ислам ватанны түгел, ә бигрәк тә, туган җир булу-булмауга карамастан, барлык ислам илләрен якларга чакыра. Шуңа нигезләнеп Палестинаны сионистлардан, Босния, Герцеговина һ.б. яклау мәҗбүри булып тора. Сирия мөселманнарнын яклау бурычы бу илнең халкына гына ятмый, чөнки алар үзләре генә дошман хөҗүменә каршы тора алмыйлар. Киресенчә бу бурыч башта янәшәдә яшәгән, аннары бу бурыч үтәлгәнче мөселманнарга йөкләнелә. Шулай ук аларның патриотизм күзлегеннән чыгып карасаң, мөселман кешесе, мәсьәлән Америка яки Англия кебек мөселман булмаган илдә яши икән, әгәр ул башка дәүләт белән сугышка керсә, янәсе ул бу илне якларга тиеш була.
Ислам мондый эшне тыя, чөнки бу Аллаһ юлында көрәшү түгел. Аллаһның Расуле(с.а.с) әйткән: “Кемдә-кем кавем, милләт байрагы астында сукырларча бирелеп, тугъры булып көрәшсә, шушы сукырларча тугърылыкка өндәсә яки шул сукырларча тугърылыкка булышлык итсә, аның үлеме җәһиллек, томаналык үлеме булыр”.
Моннан башка, Аллаһның Расуле(с.а.с) үзен хокуксыз куылып чыгарылган туган иле Мәккәнең җиренә ябышып ятмаган. Аның бит Мәккә яуланганнан соң анда күченеп яшәргә мөмкинчелеге булган бит. Ләкин ул Ислам дәүләтенең башкаласы Мәдинәгә кире кайта һәм соңгы көннәренә кадәр шунда яши. Шулай ук үзен үлгәннән соң Мәккәдә җирләргә дип тә васыят итми. Башка хөрмәтле сәхәбәләр дә шулай ук эшләгән. Бадр шәһидләре Мәдинә янындагы “Бакъи” зыяратында, Абу Убайда – Гоорда(Иордания), Абу Айюб аль-Ансарий – Константинополь стеналары(Төркия) янында, Халид ибн аль-Валид — Хомста (Сирия) һ.б. Аллаһның Расуленнән(с.а.с) дә, сәхәбәләрдән дә бернинди дә патриотлыкка өндәгән яки нинди дә булса шәһәрне сагынып–саргаюлар турында күрсәтмәләр юк. Киресенчә, аларның төп кайгырткан нәрсә ул – Аллаһның сүзләрен күтәрү, Исламны алга алып бару, кешеләрне караңгылыктан коткарып яктылыкка чыгару була.
Ислам патриотизмга чиркангыч җәһиллеккә омтылу(чакыру) дип бәя бирә.
Аль-Бухариның ышанычлы хәдисләр җыентыгында килә, Җәбир(р.а) сөйләде: “Без Пәйгамбәр (с.а.с.) белән бер гаскәрле(сугыш) сәфәрендә идек, аның тирәли күп мухаҗирлар җыелды. Шуларның берсе шаярып, кайсыдыр ансарга аркасыннан аста сугып ала. Бу ансарның чын-чынлап ачуы чыга, (һәм эш шуңа барып җитә) алар үзләренең кавемен чакыра башлыйлар. Ансар: “Я ансарлар (ярдәм итегез)!”, ә мухаҗир: “Я мухаҗирлар, (ярдәм итегез)” дип кычкыралар. Шул вакытта үзенең чатырыннан Пәйгамбәр (с.а.с) чыга да әйтә: “Ни өчен алар җәһиллек(наданлык) чорындагы сүзләрне әйтәләр?” – Шуннан соң – “аларга нәрсә булды дип сорый, һәм аңа мухаҗирның ансарга сугуы турында сөйләп бирәләр. Ул чакта Пәйгамбәр (с.а.с.) әйтә: “Мондый сүзләр сөйләүдән туктагыз, чөнки алар сасы исле (җирәнгеч)”. Ул вакытта Пәйгамбәр (с.а.с.) Мәдинәгә күченгәндә, ансарлар мухаҗирлардан күберәк була, аннары соңгылары тора бара күбәя башлый. Бу хәлне күреп, монафыйклар башлыгы Абдуллаһ бин Убай ибн Салюль әйтә: “Алар бер-берсен безгә хөҗүм итәр өчен чакыралар, ләкин чынбарлыкта без Мәдинәгә кайткач, кодрәтлеләр аннан мескен, түбәннәрне куып чыгарачак!”. Моны Гомәр ибн Хаттаб ишеткәч, бу кабәхәткә җәза бирергә рөхсәт сорый, әмма Пәйгамбәр (с.а.с.) әйтә: “Юк, чөнки ул очракта кешеләр (Мөхәммәд) үзенең сәхәбәләрен үтерә дип сөйләячәкләр.
Карагыз, ничек Аллаһның илчесе (с.а.с) бу Мәдинәдән, бу Мәккәдән дип бүленүне ничек бәяләгән. Ул мондый дәгьва, омтылышларны җирәнгеч дип атый һәм алардан баш тартырга боера. Хәдиснең икенче версиясендә килә: “Мин сезнең арада булган килеш, наданлык чоры тарткалашуларына чакырасызмы?!”
Хәтта эш шуңа барып җитте, патриотизмның агитаторлары Пәйгамбәребезнеке (с.а.с.) дип ялган хәдисләр уйлап чыгара башладылар. Мәсьәлән: “Ватанны сөю иманнан”. Бу ялган хәдис, чөнки Мөхәммәд (с.а.с) моңа охшаган бернәрсә дә әйтмәгән, бернинди ышанычлы хәдисләр җыентыгында да юк. Алай гына да түгел, туган җиргә мәхәббәт – ул бер нәрсә, ә патриотизм(ватанчылык) бөтенләй башка. Туган-үскән урынны ярату ул кешенең гадәти табигый хисе, чөнки кешенең йөрәге уйнап үскән урынга ияләшкән була (күңелле хатирәләр, өй каршында үскән агач). Шунлыктан кеше бала чагы үткән йортын сагына. Ул, тормышының зур өлеше үткән, үзенең авылын, шәһәрен яки кварталын ярата. Әмма бу инстинктив мәхәббәт кеше яшәгән авыл, шәһәр яки регион чикләреннән чыкмый. Мондый хис хайваннарда да бар. Бугенге көнге интеллигентлар һәм милләтчеләр актив пропагандалаган патриотизмга килгәндә, бу төшенчә бер дәүләт халкын берләштереп, аларны ислам дөньясы илләрендәге башка кардәшләреннән аерып кую өчен эшлэнелгэн.
Дөреслектә, милләтчелек һәм патриотлыкка чакыру – ул Ислам өчен ят булган көнбатыш идеяләрен пропагандалау. Аллаһның илчесе (с.а.с): “Кем безнең эшебезгә читтән, ят әйбер кертсә, бу кире кагылырга тиеш”,- дип әйткән. Мондый әйберләргә чакыручы кеше Аллаһ каршында гөнаһлы була. Мөселманнарга мәҗбүри рәвештә Исламга читтән кертелгән идея, фикер һәм тәкъдимнәрне кире кагарга һәм исламга нигезләнгән җәмгыять булдыру өчен, берләштерүче ислам бәйләнешен җанландыруга кире кайтырга кирәк.
Ислам дине мөселман кешесенә үзенең динен җәһәннәм газаплары әзерләнгән фәлсәфәчеләр, ниндидер “акыл ияләреннән” түгел, ә галәмнәр патшасы Аллаһтан алырга куша. Патриотизм һәм милләтчелекнең барлык төрләре Ислам буенча тыелган булып тора. Аны тарату, аңа карата дәшмәү ярамый, чөнки ул мөселманнарны дин кардәшләреннән аеручы иң тискәре (мункар) күренешләрнең берсе. Шуңа күрә һәр мөселман өчен патриотизм һәм аның тарафдарларынан ваз кичү бурыч булып тора.
Аллаһ Тагәлә әйтә:
قُلْ هَلْ مِنْ شُرَكَائِكُمْ مَنْ يَهْدِي إِلَى الْحَقِّ قُلِ اللَّهُ يَهْدِي لِلْحَقِّ أَفَمَنْ يَهْدِي إِلَى الْحَقِّ أَحَقُّ أَنْ يُتَّبَعَ أَمْ مَنْ لا يَهِدِّي إِلا أَنْ يُهْدَى فَمَا لَكُمْ كَيْفَ تَحْكُمُونَ
«Сора: Сезнең иптәшләрегез арасында хаклыкка юл күрсәтүче бармы шундый?» Әйт: «Аллаһ хаклыкка юл күрсәтүчедер. Кем аның артыннан иярүгә күбрәк лаеклы: үзе дөреслеккә юл күрсәтүчеме, яки әгәр дә аңа күрсәтмәсәләр үзе дөрес юлны таба алмаучымы? Нәрсә булды сезгә? Ничек сез хөкем кыласыз?” (10аят:35нче сүрә).